Η ιστορία του ξυρίσματος ξεκίνησε στην αρχαία Αίγυπτο, όπου οι άντρες ξύριζαν το μούσι και το κεφάλι τους, τόσο για θρησκευτικούς λόγους όσο και για λόγους κλίματος. Η διαδικασία ήταν πολύ σημαντική και η ύπαρξη τριχών αποτελούσε ένδειξη αμέλειας.
Στην Ελλάδα φημολογείται ότι εισήγαγε την πρακτική του ξυρίσματος ο μέγας Αλέξανδρος, του οποίου ο ρόλος μπορεί να είχε υπερεκτιμηθεί, αλλά σίγουρα βοήθησε πολύ στην εξάπλωση του. Στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, αλλά και στην αρχαία Ελλάδα, τα γένια αποτελούσαν σύμβολα σοφίας, ωριμότητας και ανδρισμού. Όμως, με τη πάροδο του χρόνου στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, τα γένια έγιναν διακριτικό γνώρισμα των σκλάβων, των υπηρετών και των βαρβάρων.Όσο παράξενο και αν ακούγεται μέσα από την ιστορία της γενειάδας μπορούμε να μάθουμε για σημαντικές κοινωνικές προκαταλήψεις και ιστορικά παράδοξα. Κατά τη διάρκεια των μεσαιωνικών χρόνων, οι άνδρες με μούσια κατείχαν σημαντική θέση στην κοινωνική πυραμίδα και η περιποίηση των τριχών του προσώπου συνδέθηκε με τη θρησκεία, την υγεία και την πολιτική. Η κυριότερη ίσως σύνδεση της γενειάδας θεωρείται η άμεση σχέση της με τη θρησκεία. Σε όλες τις θρησκείες τα γένια αποτελούν ένα αναγνωρίσιμο πολιτιστικό στερεότυπο.
Οι Χριστιανοί άγιοι και κατ’ επέκταση και οι ιερείς έχουν ταυτιστεί με τη μακριά γενειάδα. Οι Εβραίοι άνδρες δεν αποχωρίζονται τα γένια τους, ενώ για τους Ινδουιστές το μούσι είναι δώρο από τον ίδιο το Θεό και επιβάλλεται να λατρεύεται. Κεντρικό ρόλο επίσης, κατέχει και στους Μουσουλμάνους. Ρωμαϊκά μεταλλικά ξυράφια. (Φωτογραφία: Μουσείο Μπρούκλιν) Κατά το 17ο αιώνα, το μούσι αποτελούσε σύμβολο εξουσίας και ανδρισμού. Σύμφωνα με το συγγραφέα Τζον Μπάλερ το 1653, η άσκηση εξουσίας ανήκε αποκλειστικά στον άνδρα και ότι με το να ξυρίζει κάποιος τα γένια του αποτελούσε «μια βλασφημία, μια πράξη δίχως εξιλέωση ενάντια στη Φύση και το Θεό, το μούσι του οποίου ήταν δικό Του έργο». Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Gillette παρουσίασε το ξυράφι ασφαλείας με ανταλλακτική λεπίδα. Τα μούσια συνδέθηκαν με την καλή φυσική κατάσταση και σωματική ευημερία. Τα γένια σήμαιναν υγεία και σεξουαλική ικανότητα.
Με το πέρασμα των χρόνων, κυριάρχησε η θεωρία ότι το σώμα αποτελούταν από σωματικά υγρά που διακρίνονταν σε τέσσερις κατηγορίες και η υγεία του ατόμου στηριζόταν στη λεπτή ισορροπία μεταξύ των χυμών αυτών που παρήγαγε το ανθρώπινο σώμα. Τα γένια θεωρήθηκαν άμεσο αποτέλεσμα της θερμότητας που προέρχονταν από το συκώτι και την περιοχή των γεννητικών οργάνων και έφτανε μέχρι το πρόσωπο. Τα μούσια σύμφωνα με την θεωρία ήταν μια μορφή σωματικών αποβλήτων, μέσω των οποίων ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργούσε εύρυθμα και σωστά! Το μούσι συνδέθηκε με τα γεννητικά όργανα και αποτελούσε ένδειξη σεξουαλικής ικανότητας.
Το 19ο αιώνα, οι ιατροί της Βικτοριανής εποχής είδαν το μούσι σαν ένα μέσο που μπορούσε να σταματήσει την εξάπλωση βακτηριδίων στη στοματική και ρινική περιοχή. Η γενειάδα δηλαδή «φίλτραρε» κατά κάποιο τρόπο και εμπόδιζε την είσοδο παθογόνων μικροοργανισμών στο ανθρώπινο σώμα. Πολλοί ασθενείς επίσης που ανάρρωσαν από τον ιό της ευλογιάς, μεγάλωναν τα γένια τους για να κρύψουν τα σημάδια που άφηνε η αρρώστια και να αποφύγουν τυχόν κοινωνικό στιγματισμό. Στην εποχή μας, χωρίς τις προκαταλήψεις του παρελθόντος, η καθημερινότητα εκατομμυρίων ανδρών έγινε προσωπική υπόθεση του καθενός. Τα πάντα είναι στη μόδα. Ένα καλοξυρισμένο πρόσωπο είναι το ίδιο ελκυστικό και αρρενωπό με ένα μισοξυρισμένο, καθώς και με ένα αξύριστο. Σε εμάς έγκειται το τι θα ακολουθήσουμε και για πόσο χρονικό διάστημα.
Το βασικό εργαλείο ξυρίσματος, το σύγχρονο πινέλο ξυρίσματος ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1750 και αποδίδεται στη Γαλλία. Γνωστό με την ονομασία γαλλική βούρτσα blaucireau ή σε απλά ελληνικά ασβός. Η ποιότητα κάθε πινέλου διαφέρει και είναι ανάλογη των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή του. Οι χειρολαβές συνήθως είναι από ελεφαντόδοντο, ασήμι, χρυσό, κρύσταλλο ή πορσελάνη. Τα πιο ακριβά πινέλα που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα είναι με τρίχα ασβού και κάποια πιο προσιτά στο ευρύ κοινό με τρίχα αλόγου.
Το πρώτο ξυραφάκι μιας χρήσης ήταν η λεπίδα από πυριτόλιθο, με κοφτερή άκρη που όμως πολύ σύντομα χαλούσε και η εμφάνιση του χρονολογείται το 30.000 π.Χ.. Βέβαια είναι σχεδόν σίγουρο ότι η ιστορία του αρχίζει κατά τη διάρκεια της Λίθινης εποχής, όπου ζωγραφιές των σπηλαίων δείχνουν τον άνθρωπο του Νεάντερνταλ να χρησιμοποίει κοχύλια ως τσιμπιδάκια για να αφαιρέσει τις ανεπιθύμητες τρίχες.
Στις αρχές του 1800 και του 1900 επινοήθηκε η χρυσή εποχή της φαλτσέτας και έκανε τα κουρεία μια πολυτέλεια στη ζωή του άνδρα. Στην Ελλάδα εμφανίστηκαν τα πρώτα κουρεία τα οποία είχαν και κοινωνικό ρόλο, αφού αποτελούσαν ένα μέρος όπου οι άνδρες μπορούσαν να συζητήσουν αθλητικά, κοινωνικά αλλά και πολιτικά ζητήματα. Στο τέλος του 18ο αιώνα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη οι άνδρες άρχισαν να εμφανίζονται με μούσι και μουστάκι.Η υπόθεση γενειάδα δεν είναι μια απλή υπόθεση τριχών, αλλά μια μακρόχρονη ιστορία που χάνεται στο βάθος του χρόνου. Μέχρι και το 18ο αιώνα οι άνδρες συνήθιζαν να επισκέπτονται τον κουρέα τους για να τους περιποιηθεί τα γένια. Η εμπειρία του ξυρίσματος δεν ήταν πάντοτε ευχάριστη, καθώς αρκετές φορές οι κουρείς ήταν αδέξιοι και γέμιζαν τους πελάτες τους με σημάδια, δημιουργώντας ένα διόλου κολακευτικό αποτέλεσμα.
Το 1750, η εξέλιξη στα ξυράφια ξυρίσματος διευκόλυνε τους άνδρες να ξυρίζονται μόνοι τους. Τα ξυράφια από ατσάλι έκαναν το ξύρισμα πιο άνετο και ενθάρρυναν τους άνδρες να ξυρίσουν τον εαυτό τους. Το 1880, οι αδερφοί Κάμπφε διένειμαν στο εμπόριο τα πρώτα ξυραφάκια και το 1895 ο Αμερικανός πλανόδιος πωλητής Κινγκ Καμπ Ζιλέτ, επινόησε την πρώτη ξυριστική μηχανή με λεπίδες μιας χρήσης. Μπορεί οι εφευρέσεις ασφαλέστερων ξυριστικών μηχανισμών να διευκόλυναν πολλούς γενειοφόρους άνδρες, ωστόσο ανέκαθεν και σε κάθε πολιτισμό υπήρχαν και αυτοί που υποστήριζαν πως τα μούσια αποτελούσαν σύμβολο αρρενωπότητας και δύναμης και δεν θα έπρεπε κανείς να τα αποχωρίζεται.
